Ximena met haar Duitse Dog Behru. ©Ximena’s Vlinder

Na het (zelf gekozen) overlijden van Ximena bleven wij, Randy en Caroline Knol, met veel vraagtekens zitten. Waarom neemt een jonge meid van 19 een zo drastische beslissing. Waarom heeft zij dit gedaan ondanks dat ze al zolang therapie kreeg. De afgelopen jaren ging Ximena trouw elke week naar therapie, ja ze had eerder diep gezeten maar dan sprak zij dit uit en accepteerde zij een crisisopname om zaken weer op een rij te krijgen.

Als ouders blijf je na een zelfdoding van je kind met allerlei vragen en gevoelens zitten, je gaat op zoek naar antwoorden. Maar veel antwoorden geven weer nieuwe vragen, zaken die je tegenkomt nopen om dieper te graven. Uiteindelijk bleven er twee belangrijke vragen hangen: Hoe heeft het zover kunnen komen? Is een suïcide te voorkomen?

Hoe het zover kon komen werd langzaam steeds duidelijker. Ximena had vanuit haar PTSS veel last van herbelevingen, angsten dat haar misbruiker op een dag weer voor de deur zou staan. Ondanks dat wij als gezin honderden kilometers waren verhuisd om Ximena een veiliger gevoel te geven bleef deze angst bestaan. Deze angsten beheerst het leven van Ximena. Ondanks dat zij vaak vrolijk over kwam, veel contacten legde met mensen en altijd met een luisterend oor klaar stond om mensen te helpen, leefde zij toch in een alles overheersende angst.

Maar ook een schuldgevoel speelde haar parten. Ximena voelde zich heel schuldig naar ons als ouders:, door haar misbruik werd, in haar ogen, ook ons leven beïnvloed. Natuurlijk heeft het misbruik van je kind een invloed op ouders, het zou een leugen zijn om dat te ontkennen. Natuurlijk namen wij Ximena niets kwalijk, maar Ximena bleef zich schuldig voelen.

Een opeenstapeling van herbeleving, angsten, schuldgevoel maar ook een gevoel van minderwaardigheid kregen steeds meer de overhand. Ximena begon steeds sterker te twijfelen aan het nut van leven. Een paar keer kwam dat ter sprake en Ximena zei dan heel zelfverzekerd: ik kan zo niet leven maar ik wil zeker niet dood, bovendien zal ik het niet durven om mijzelf te doden . Ximena gaf aan bang te zijn om de stap te zetten want als het zou mislukken kon ze invalide raken, of anders zou de dood met veel pijn gepaard kunnen gaan, dat laatste wilde zij zeker niet.

Wat Ximena zei: “ik wil niet dood”,  is iets wat normaal gesproken iedereen zegt. Ook mensen die een poging tot zelfdoding hebben gedaan geven doorgaans aan niet dood te willen, zij wilden dat de suïcidale gedachtes en gevoelens stopten. Suïcide heeft in bijna alle gevallen niets te maken met een doodswens maar met de wens rust te krijgen. De gedachtes en gevoelens wegnemen, niet meer angstig of verdrietig zijn. Iemand die zelf kiest het leven te beëindigen wil doorgaans niet dood, ook Ximena wilde niet dood.

Een goede anderhalve maand voor het overlijden van Ximena kwam er een “club” op de televisie. In een reportage maakten zij bekend dat zij een middel hadden gevonden dat perfect was voor een zelfgekozen dood. Het was vrij verkrijgbaar en garandeerde, volgens hen, een snelle pijnloze dood. Helaas zag Ximena deze uitzending ook en ging zij op zoek naar de naam van het middel en vond het. Voor €1,55 en €8,95 verzendkosten had Ximena dit middel in huis.

De “club” die naar buiten kwam met dit middel, de Coöperatie Laatste Wil (CLW), ging er in de uitzending prat op dat zij dit middel zonder enige toetsing zouden verschaffen. Er waren slechts twee vereisten, je moest minimaal zes maanden aangesloten zijn en je moest 18 jaar of ouder zijn. Toetsing, daar deden ze niet aan.

Met de in de wetenschap algemeen aanvaarde stelling dat suïcide doorgaans helemaal niet gaat om de wens te sterven, is de stellingname van de CLW onverantwoord en zeker ongewenst. Wij willen geen oordeel geven over de doelstelling van ‘regie over eigen voltooid leven’, maar iedereen zal het ermee eens zijn dat een jong leven nooit voltooid is.

Na het overlijden van Ximena kwamen we in aanraking met allerlei situaties die je niet verwacht. Toen Randy aankwam bij het appartement en tegen de aanwezige politie zei: “Ik ga naar mijn dochter” en een stap naar voren zette, werd hij direct door 5 agenten aangevallen en in een nekklem achterover op de grond getrokken. Geen agressie, een rustig doch zelfverzekerde maar rouwende vader die naar zijn dochter wilde werd op een ontzettend ongegronde agressieve wijze door 5 politie agenten aangevallen.

Ondanks dat het middel naast Ximena werd gevonden besliste het Openbaar Ministerie (OM) dat Ximena’s lichaam in beslag moest worden genomen, hoewel het om een overduidelijke zelfdoding ging. Drie dagen zijn wij Ximena “kwijt” geweest. We wisten niet waar zij was en wanneer wij haar terug zouden krijgen. Na drie dagen kregen wij het verminkte lichaam van Ximena terug. Na een sectie onherkenbaar verminkt. Het sectie rapport gaf uiteindelijk aan dat de patholoog anatoom op voorhand wist dat bij het middel in kwestie een sectie zoals uitgevoerd nooit de inname van het middel kon bevestigen. Wel kon een eenvoudige bloedafname de inname van het gevonden middel aantonen. Het “excuus” van het OM: “Er zijn fouten gemaakt deze sectie had nooit plaats mogen vinden”.

De stichting Ximena’s vlinder is opgericht om suïcide bij jongeren en jong volwassenen bespreekbaar te maken. Maar ook om te proberen het handelen van politie en OM na een suïcide te veranderen., Suïcide is niet strafbaar en dient dan ook niet als een misdrijf behandeld te worden. Directe begeleiding van nabestaanden, open contacten met de verschillende diensten, opstellen van protocollen. Al de zaken waarmee wij werden geconfronteerd en alle “fouten” die zijn gemaakt moeten ter discussie worden gesteld. Er moeten afspraken komen die zaken een andere richting geven.